471 lines
7.7 KiB
WebVTT
471 lines
7.7 KiB
WebVTT
WEBVTT
|
|
|
|
1
|
|
00:00:00.000 --> 00:00:01.999
|
|
¡Computadoras!
|
|
|
|
|
|
2
|
|
00:00:02.000 --> 00:00:05.999
|
|
Encantáronme desde o día en que puiden permitirme ter unha,
|
|
|
|
|
|
3
|
|
00:00:06.000 --> 00:00:08.999
|
|
xa ao principio da era das computadoras domésticas modernas,
|
|
|
|
|
|
4
|
|
00:00:09.000 --> 00:00:10.999
|
|
nos anos 80.
|
|
|
|
|
|
5
|
|
00:00:11.000 --> 00:00:13.999
|
|
E tiven un gran número de tipos diferentes de computadora
|
|
|
|
|
|
6
|
|
00:00:14.000 --> 00:00:16.999
|
|
e expresei publicamente a miña lealdade a este tipo, ou aquel tipo...
|
|
|
|
|
|
7
|
|
00:00:17.000 --> 00:00:23.999
|
|
Pero, recentemente, a miña mente cambiou, como a de moita xente, cara a este fenómeno do software libre.
|
|
|
|
|
|
8
|
|
00:00:24.000 --> 00:00:25.999
|
|
E hai moita confusión acerca do que isto significa,
|
|
|
|
|
|
9
|
|
00:00:26.000 --> 00:00:27.999
|
|
e gustaríame axudar a aclaralo,
|
|
|
|
|
|
10
|
|
00:00:28.000 --> 00:00:30.999
|
|
porque este é un ano de celebración,
|
|
|
|
|
|
11
|
|
00:00:31.000 --> 00:00:33.999
|
|
e quero axudar a celebralo entre todos,
|
|
|
|
|
|
12
|
|
00:00:34.000 --> 00:00:35.999
|
|
e a mirar cara ao futuro do software libre.
|
|
|
|
|
|
13
|
|
00:00:37.000 --> 00:00:38.999
|
|
Se tes, non sei,
|
|
|
|
|
|
14
|
|
00:00:39.000 --> 00:00:40.999
|
|
canos na túa casa,
|
|
|
|
|
|
15
|
|
00:00:41.000 --> 00:00:42.999
|
|
é posible que non comprendas o seu funcionamento
|
|
|
|
|
|
|
|
16
|
|
00:00:43.000 --> 00:00:44.999
|
|
pero poida que coñezas a alguén que si o comprenda...
|
|
|
|
|
|
17
|
|
00:00:45.000 --> 00:00:46.999
|
|
E esta persoa podería suxerirche un cambio nun cano por aquí,
|
|
|
|
|
|
18
|
|
00:00:47.000 --> 00:00:50.999
|
|
unha billa por alá, unha válvula noutra parte...
|
|
|
|
|
|
19
|
|
00:00:51.000 --> 00:00:52.999
|
|
E non estarías infrinxindo a lei por facelo, non é?
|
|
|
|
|
|
20
|
|
00:00:53.000 --> 00:00:54.999
|
|
Porque é a túa casa e es o propietario dos canos...
|
|
|
|
|
|
21
|
|
00:00:55.000 --> 00:00:56.999
|
|
Non podes facer iso coa túa computadora...
|
|
|
|
|
|
22
|
|
00:00:57.000 --> 00:00:59.999
|
|
Non podes, en realidade, facer ningunha bricolaxe co teu sistema operativo...
|
|
|
|
|
|
23
|
|
00:01:00.000 --> 00:01:03.999
|
|
E certamente non podes compartir ningunha das ideas que teñas
|
|
|
|
24
|
|
00:01:04.000 --> 00:01:06.999
|
|
acerca do teu sistema operativo con outras persoas,
|
|
|
|
|
|
25
|
|
00:01:07.000 --> 00:01:11.999
|
|
porque Apple e Microsoft, que posúen os dous sistemas operativos máis populares,
|
|
|
|
|
|
26
|
|
00:01:12.000 --> 00:01:14.999
|
|
son moi firmes na idea de que eles son os propietarios,
|
|
|
|
|
|
27
|
|
00:01:15.000 --> 00:01:17.999
|
|
e de que ningunha outra persoa pode tocalo.
|
|
|
|
|
|
28
|
|
00:01:18.000 --> 00:01:19.999
|
|
Isto pode parecerche natural;
|
|
|
|
|
|
29
|
|
00:01:20.000 --> 00:01:21.999
|
|
"Por que non debe ser así?"
|
|
|
|
|
|
30
|
|
00:01:22.000 --> 00:01:23.999
|
|
Pero, en realidade, por que non podes facer o que queiras con iso?
|
|
|
|
|
|
31
|
|
00:01:24.000 --> 00:01:31.999
|
|
E por que non pode a comunidade, en xeral, modificar, mellorar e compartir?
|
|
|
|
|
|
32
|
|
00:01:32.000 --> 00:01:33.999
|
|
Así é como funciona a ciencia, ao fin e ao cabo...
|
|
|
|
|
|
33
|
|
00:01:34.000 --> 00:01:35.999
|
|
Todo o coñecemento é libre...
|
|
|
|
|
|
34
|
|
00:01:36.000 --> 00:01:37.999
|
|
E na boa ciencia compártese todo o coñecemento.
|
|
|
|
|
|
35
|
|
00:01:38.000 --> 00:01:39.999
|
|
Se non, é mala ciencia,
|
|
|
|
|
|
36
|
|
00:01:40.000 --> 00:01:42.999
|
|
e é unha forma de tiranía.
|
|
|
|
|
|
37
|
|
00:01:43.000 --> 00:01:44.999
|
|
E así é como todo isto comezou,
|
|
|
|
|
|
38
|
|
00:01:45.000 --> 00:01:46.999
|
|
cun home chamado Richard Stallman.
|
|
|
|
|
|
39
|
|
00:01:47.000 --> 00:01:49.999
|
|
Decidiu, hai vinte e cinco anos... case se cumpren nesta data...
|
|
|
|
|
|
40
|
|
00:01:50.000 --> 00:01:53.999
|
|
decidiu escribir un novo sistema operativo completo desde cero.
|
|
|
|
|
|
41
|
|
00:01:54.000 --> 00:01:59.999
|
|
Chamouno GNU, que significa "GNU non é Unix"
|
|
|
|
|
|
42
|
|
00:02:00.000 --> 00:02:01.999
|
|
porque non o é.
|
|
|
|
|
|
43
|
|
00:02:02.000 --> 00:02:04.999
|
|
É similar a Unix, en moitos sentidos,
|
|
|
|
|
|
44
|
|
00:02:05.000 --> 00:02:10.999
|
|
pero cada elemento, cada... cada módulo, cada pequena sección do código
|
|
|
|
|
|
45
|
|
00:02:11.000 --> 00:02:13.999
|
|
(e é un código enorme porque ha funcionar en moitas moitas plataformas)
|
|
|
|
|
|
46
|
|
00:02:14.000 --> 00:02:19.999
|
|
está desenvolvido pola comunidade, polos programadores,
|
|
|
|
|
|
47
|
|
00:02:20.000 --> 00:02:25.999
|
|
que están invitados á comunidade GNU para axudar a mellorar o software.
|
|
|
|
|
|
48
|
|
00:02:26.000 --> 00:02:31.999
|
|
Cada "distro", como se lles chama, cada distribución de GNU,
|
|
|
|
|
|
49
|
|
00:02:32.000 --> 00:02:34.999
|
|
compróbase, trabállase sobre ela e refínase
|
|
|
|
|
|
50
|
|
00:02:35.000 --> 00:02:39.999
|
|
e fano persoas cuxo único interese é crear o sistema operativo perfecto
|
|
|
|
|
|
51
|
|
00:02:40.000 --> 00:02:45.999
|
|
que poida utilizarse en todo o espectro de plataformas por tantos usuarios como sexa posible.
|
|
|
|
|
|
52
|
|
00:02:47.000 --> 00:02:53.999
|
|
Entón chegou un momento no que foi necesario escribir o cerne (the kernel), a parte central do sistema operativo...
|
|
|
|
|
|
53
|
|
00:02:55.000 --> 00:02:56.999
|
|
E un home chamado Linus Torvalds,
|
|
|
|
|
|
54
|
|
00:02:57.000 --> 00:02:58.999
|
|
do que talvez oístes falar, escribiu o cerne (kernel)
|
|
|
|
|
|
55
|
|
00:03:00.000 --> 00:03:01.999
|
|
Chamoulle Linux (pronuncia británica),
|
|
|
|
|
|
56
|
|
00:03:03.000 --> 00:03:04.999
|
|
ou Linux (pronuncia americana), tal como o pronuncian algunhas persoas.
|
|
|
|
|
|
57
|
|
00:03:07.000 --> 00:03:08.999
|
|
E Linux é o Cerne (Kernel) que se executa dentro de GNU
|
|
|
|
|
|
58
|
|
00:03:11.000 --> 00:03:12.999
|
|
E estou aquí
|
|
|
|
|
|
59
|
|
00:03:14.000 --> 00:03:19.999
|
|
simplemente para recordarche que GNU e Linux son os dous alicerces xemelgos da comunidade do software libre
|
|
|
|
|
|
60
|
|
00:03:20.000 --> 00:03:21.999
|
|
persoas que cren, e esta é a parte importante,
|
|
|
|
|
|
61
|
|
00:03:24.000 --> 00:03:25.999
|
|
que os programas informáticos deben ser libres
|
|
|
|
|
|
62
|
|
00:03:26.000 --> 00:03:27.999
|
|
e que debería permitirse á comunidade de usuarios que os adapten,
|
|
|
|
|
|
63
|
|
00:03:28.000 --> 00:03:35.999
|
|
que os adopten, que os modifiquen, que os melloren, que distribúan esas melloras entre a comunidade,
|
|
|
|
|
|
64
|
|
00:03:36.000 --> 00:03:37.999
|
|
como na ciencia.
|
|
|
|
|
|
65
|
|
00:03:38.000 --> 00:03:39.999
|
|
Esto é básicamente o que quero dicer.
|
|
|
|
|
|
66
|
|
00:03:40.000 --> 00:03:42.999
|
|
Do mesmo xeito que os bos científicos comparten todo e todo o coñecemento é aberto e libre,
|
|
|
|
|
|
67
|
|
00:03:43.000 --> 00:03:44.999
|
|
o mesmo debería suceder cun sistema operativo.
|
|
|
|
|
|
68
|
|
00:03:46.000 --> 00:03:47.999
|
|
Así que se apoias a GNU,
|
|
|
|
|
|
69
|
|
00:03:48.000 --> 00:03:50.999
|
|
se apoias a Linux, e á Fundación do Software Libre,
|
|
|
|
|
|
70
|
|
00:03:52.000 --> 00:03:55.999
|
|
"entón, que podo facer?" preguntaraste probablemente...
|
|
|
|
|
|
71
|
|
00:03:56.000 --> 00:04:00.999
|
|
O máis obvio que podes facer é utilizar un sistema operativo GNU/Linux na túa computadora.
|
|
|
|
|
|
72
|
|
00:04:01.000 --> 00:04:02.999
|
|
É moito máis fácil do que puideses pensar!
|
|
|
|
|
|
73
|
|
00:04:03.000 --> 00:04:06.999
|
|
Visita o sitio web gnu.org e busca unha distribución que che conveña que che guste.
|
|
|
|
|
|
74
|
|
00:04:07.000 --> 00:04:09.999
|
|
Probablemente, se che gusta dispor dunha boa contorna gráfica,
|
|
|
|
|
|
75
|
|
00:04:10.000 --> 00:04:13.999
|
|
algo como g-New-Sense, gNewSense.
|
|
|
|
|
|
76
|
|
00:04:14.000 --> 00:04:16.999
|
|
Atoparalo en gnu.org.
|
|
|
|
|
|
77
|
|
00:04:17.000 --> 00:04:18.999
|
|
Ou, se es alguén con moitos máis coñecementos,
|
|
|
|
|
|
78
|
|
00:04:19.000 --> 00:04:20.999
|
|
quizá queiras facer os teus propios programas.
|
|
|
|
|
|
79
|
|
00:04:21.000 --> 00:04:22.999
|
|
Quizá queiras contribuír á suma de coñecemento
|
|
|
|
|
|
80
|
|
00:04:23.000 --> 00:04:25.999
|
|
que fai de GNU e Linux o que son.
|
|
|
|
|
|
81
|
|
00:04:26.000 --> 00:04:27.999
|
|
En calquera caso,
|
|
|
|
|
|
82
|
|
00:04:28.000 --> 00:04:29.999
|
|
Espero que te unas a min
|
|
|
|
|
|
83
|
|
00:04:30.000 --> 00:04:32.999
|
|
en desexar a GNU un moi feliz 25 aniversario.
|
|
|
|
|
|
84
|
|
00:04:33.000 --> 00:04:34.999
|
|
Fagámolo agora.
|
|
|
|
|
|
85
|
|
00:04:38.000 --> 00:04:39.999
|
|
Feliz aniversario, GNU!
|
|
|
|
|
|
86
|
|
00:04:40.000 --> 00:04:41.999
|
|
25 anos.
|
|
|
|
|
|
87
|
|
00:04:42.000 --> 00:04:43.999
|
|
O sistema operativo do futuro
|
|
|
|
|
|
88
|
|
00:04:44.000 --> 00:04:45.999
|
|
Pola LIBERDADE!
|
|
|
|
|
|
89
|
|
00:04:53.000 --> 00:04:54.999
|
|
¡Ñam, realmente bo!
|
|
|
|
|
|
90
|
|
00:04:55.000 --> 00:04:56.999
|
|
O sistema operativo máis saboroso do mundo...
|
|
|
|
|
|
91
|
|
00:04:57.000 --> 00:04:58.999
|
|
e é completamente libre.
|
|
|
|
|
|
92
|
|
00:05:06.000 --> 00:05:09.999
|
|
Tradución: M. Meixide
|
|
Corrixido por: X.Crego
|
|
|
|
|
|
93
|
|
00:05:10.000 --> 00:07:09.999
|
|
www.bagonix.net
|
|
www.GALPon.org
|
|
www.GLUG.es
|
|
www.mancomun.org
|
|
www.GNU.org www.FSF.org
|