WEBVTT

1
00:00:00.000 --> 00:00:01.999
کامپیوتر!


2
00:00:02.000 --> 00:00:05.999
از وقتی تونستم یکی‌شون رو بخرم، ازش خوشم می‌اومد


3
00:00:06.000 --> 00:00:08.999
همون وقتی که کامپیوترهای خونگی... تازه رایج شده‌بودند


4
00:00:09.000 --> 00:00:10.999
در دههٔ ۱۹۸۰


5
00:00:11.000 --> 00:00:13.999
من یه عالمه کامپیوتر مختلف داشتم


6
00:00:14.000 --> 00:00:16.999
و به بقیه می‌گفتم که از چه نوع کامپیوترهایی خوشم می‌اومده


7
00:00:17.000 --> 00:00:23.999
ولی تازگی‌ها من، مثل خیلی از آدمای دیگه، به بحث نرم‌افزار آزاد علاقه‌مند شدم


8
00:00:24.000 --> 00:00:25.999
البته خیلی‌ها نمی‌دونند نرم‌افزار آزاد یعنی چی


9
00:00:26.000 --> 00:00:27.999
و من می‌خوام یه کم معنی‌ش رو روشن کنم


10
00:00:28.000 --> 00:00:30.999
چون امسال جشن نرم‌افزار آزاده


11
00:00:31.000 --> 00:00:33.999
و خوبه که همه با هم جشن بگیریم


12
00:00:34.000 --> 00:00:35.999
و منتظر آینده نرم‌افزارهای آزاد باشیم.


13
00:00:37.000 --> 00:00:38.999
اگه شما، مثلاً...


14
00:00:39.000 --> 00:00:40.999
تو خونه‌تون لوله‌کشی آب داشته باشید


15
00:00:41.000 --> 00:00:42.999
ممکنه خودتون لوله‌کشی بلد نباشید


16
00:00:43.000 --> 00:00:44.999
ولی یکی از دوست‌هاتون بلد باشه


17
00:00:45.000 --> 00:00:46.999
و دوستتون ممکنه بگه یکی از لوله‌ها رو عوض کنید


18
00:00:47.000 --> 00:00:50.999
یا یه انشعاب از این لوله بزنید، یا اونجا یه شیر بذارید


19
00:00:51.000 --> 00:00:52.999
شما با انجام این کار خلافی مرتکب نمی‌شید، می‌شید؟


20
00:00:53.000 --> 00:00:54.999
چون خونه مال شماست، و شما صاحب لوله‌کشی هستید


21
00:00:55.000 --> 00:00:56.999
ولی شما نمی‌تونید این کارو با کامپیوترتون بکنید


22
00:00:57.000 --> 00:00:59.999
شما نمی‌تونید با سیستم‌عامل کامپیوترتون واقعاً ور برید


23
00:01:00.000 --> 00:01:03.999
و اگه ایده‌ای دربارهٔ سیستم‌عامل‌تون داشته باشید

24
00:01:04.000 --> 00:01:06.999
نمی‌تونید درباره‌ش به بقیه بگید.

25
00:01:07.000 --> 00:01:11.999
چون اپل و مایکروسافت که معروف‌ترین سیستم‌عامل‌های دنیا رو ساخته‌اند


26
00:01:12.000 --> 00:01:14.999
خیلی براشون مهمه که سیستم‌عامل مال خودشونه


27
00:01:15.000 --> 00:01:17.999
و هیچ کی نمی‌تونه سیستم‌عامل‌شون رو تغییر بده


28
00:01:18.000 --> 00:01:19.999
البته این ممکنه براتون طبیعی به نظر برسه و با خودتون بگید


29
00:01:20.000 --> 00:01:21.999
«خب چرا این کار رو نکنند؟»


30
00:01:22.000 --> 00:01:23.999
ولی، چرا شما نتونید هر کاری که دلتون می‌خواد باهاش بکنید؟


31
00:01:24.000 --> 00:01:31.999
و چرا جامعه، در کل، نتونه تغییرش بده، بهترش کنه، و به دیگران بده؟


32
00:01:32.000 --> 00:01:33.999
هر چی باشه، علم همین جوری پیشرفت می‌کنه...


33
00:01:34.000 --> 00:01:35.999
دانش همیشه آزاده.


34
00:01:36.000 --> 00:01:37.999
در علم سالم، دانش آزادانه تبادل می‌شه


35
00:01:38.000 --> 00:01:39.999
اگه آزاد نباشه، دیگه سالم نیست


36
00:01:40.000 --> 00:01:42.999
یه جور بی‌عدالتی می‌شه.


37
00:01:43.000 --> 00:01:44.999
و همه چی واقعاً از همین جا شروع شد،


38
00:01:45.000 --> 00:01:46.999
از مردی به نام ریچارد استالمن.


39
00:01:47.000 --> 00:01:49.999
او بیست‌وپنج سال پیش تصمیمی گرفت... و هنوزم سر حرفش هست...


40
00:01:50.000 --> 00:01:53.999
تصمیم گرفت که یه سیستم‌عامل جدید بنویسه، از صفر


41
00:01:54.000 --> 00:01:59.999
اسمش رو گذاشت «گنو»، که مخفف اینه: «گنو یونیکس نیست»


42
00:02:00.000 --> 00:02:01.999
و واقعاً هم نیست


43
00:02:02.000 --> 00:02:04.999
از خیلی جهات شبیه یونیکسه


44
00:02:05.000 --> 00:02:10.999
ولی همهٔ اجزاش رو، هر... هر بخشی از کد اون رو


45
00:02:11.000 --> 00:02:13.999
(که حجم خیلی زیادی داره، چون باید روی انواع کامپیوترها اجرا بشه)


46
00:02:14.000 --> 00:02:19.999
مردم می‌نویسند، کدنویس‌های سراسر دنیا


47
00:02:20.000 --> 00:02:25.999
که جزئی از جامعهٔ گنو هستن، و به بهترشدن این نرم‌افزار کمک می‌کنن.


48
00:02:26.000 --> 00:02:31.999
و... همهٔ این نرم‌افزارها رو، که بهشون می‌گند «توزیع گنو»


49
00:02:32.000 --> 00:02:34.999
آدمایی کنترل می‌کنن، روش کار می‌کنن، بهبودش می‌دند....


50
00:02:35.000 --> 00:02:39.999
که تنها هدفشون اینه که بهترین سیستم‌عامل رو بسازند


51
00:02:40.000 --> 00:02:45.999
که کاربران هر چه بیشتری بتونن روی هر نوع کامپیوتری ازش استفاده کنن.


52
00:02:47.000 --> 00:02:53.999
و وقتی که نوبت به طراحی هسته رسید، که مرکز هر سیستم‌عاملی محسوب می‌شه،

53
00:02:55.000 --> 00:02:56.999
شخصی به نام لینوس توروالدز


54
00:02:57.000 --> 00:02:58.999
که شاید اسمش رو شنیده باشید

55
00:03:00.000 --> 00:03:01.999
هسته رو نوشت

56
00:03:03.000 --> 00:03:04.999
و اسم خودشو روش گذاشت، یعنی لینوس

57
00:03:07.000 --> 00:03:08.999
اسمشو گذاشت لاینوکس،

58
00:03:11.000 --> 00:03:12.999
یا لینوکس، بعضی‌ها این جوری می‌گن.


59
00:03:14.000 --> 00:03:19.999
لینوکس هسته‌ایه که توی گنو اجرا می‌شه. و می‌خوام بگم که گنو و لینوکس ستون‌های جامعهٔ نرم‌افزار آزادند -


60
00:03:20.000 --> 00:03:21.999
مردمی که عقیده دارن، و این خیلی عقیده‌شون خیلی مهمه،

61
00:03:24.000 --> 00:03:25.999
که نرم‌افزار باید آزاد باشه،


62
00:03:26.000 --> 00:03:27.999
که جامعهٔ کاربران باید بتونن تغییرش بدند،

63
00:03:28.000 --> 00:03:35.999
دستکاریش کنن، بهبودش بدن، و این بهبودها رو به دیگران هم بدند،

64
00:03:36.000 --> 00:03:37.999
درست مثل علم.


65
00:03:38.000 --> 00:03:39.999
این همون چیزیه که می‌خواد بگه.


66
00:03:40.000 --> 00:03:42.999
همون طور که دانشمندان ِخوب همه‌چیز رو به همه می‌گند و دانش کاملاً آزاد و رایگانه،

67
00:03:43.000 --> 00:03:44.999
سیستم‌عامل‌ها هم باید همین جوری باشن.

68
00:03:46.000 --> 00:03:47.999
پس اگر شما طرفدار گنو هستین،


69
00:03:48.000 --> 00:03:50.999
اگه طرفدار لینوکس و بنیاد نرم‌افزارهای آزاد هستین،

70
00:03:52.000 --> 00:03:55.999
ممکنه بپرسین «من چه کاری می‌تونم براش بکنم؟»

71
00:03:56.000 --> 00:04:00.999
اولین کار اینه که سیستم‌عامل گنو/لینوکس رو روی کامپیوتر خودتون نصب کنین.

72
00:04:01.000 --> 00:04:02.999
این کار خیلی آسون‌تر از چیزیه که فکرش رو می‌کنید!


73
00:04:03.000 --> 00:04:06.999
به سایت gnu.org برید و ببینید کدوم توزیع به دردتون می‌خوره.

74
00:04:07.000 --> 00:04:09.999
اگه دنبال یه محیط گرافیکی خوب می‌گردید،

75
00:04:10.000 --> 00:04:13.999
شاید g-New-Sense یا gNewSense خوب باشه.


76
00:04:14.000 --> 00:04:16.999
می‌تونید تو gnu.org ببینیدش.


77
00:04:17.000 --> 00:04:18.999
یا اگه واقعاً باهوش هستید،

78
00:04:19.000 --> 00:04:20.999
خودتون هم می‌تونین براش کد بنویسین.


79
00:04:21.000 --> 00:04:22.999
ممکنه بخواین در کارهایی که گنو و لینوکس رو می‌سازن

80
00:04:23.000 --> 00:04:25.999
مشارکت داشته باشین.


81
00:04:26.000 --> 00:04:27.999
در هر صورت


82
00:04:28.000 --> 00:04:29.999
امیدوارم در تبریک بیست‌وپنجمین سالگرد تولد گنو


83
00:04:30.000 --> 00:04:32.999
با من همراه باشین.

84
00:04:33.000 --> 00:04:34.999
بذارید همین الان این کارو بکنیم


85
00:04:38.000 --> 00:04:39.999
تولدت مبارک گنو!


86
00:04:40.000 --> 00:04:41.999
بیست‌وپنج سال گذشته


87
00:04:42.000 --> 00:04:43.999
از تولد سیستم‌عامل آینده


88
00:04:44.000 --> 00:04:45.999
آزادی!


89
00:04:53.000 --> 00:04:54.999
اوه، چه شکلات خوشمزه‌ای!


90
00:04:55.000 --> 00:04:56.999
خوشمزه‌ترین سیستم‌عامل دنیا...


91
00:04:57.000 --> 00:04:58.999
که کاملاً آزاده.


92
00:05:06.000 --> 00:05:07.999
Translation: Masoud Pourmoosa