WEBVTT 1 00:00:00.000 --> 00:00:01.999 Bilgisayarlar... 2 00:00:02.000 --> 00:00:05.999 Bugünkü anlamda bilgisayar çağının başlangıcında, ... 3 00:00:06.000 --> 00:00:08.999 yani 1980'lerde, 4 00:00:09.000 --> 00:00:10.999 kendime bir tane alabildiğim zamandan beri onları hep sevdim... 5 00:00:11.000 --> 00:00:13.999 Çok sayıda ve çok çeşitli bilgisayarlarım oldu. 6 00:00:14.000 --> 00:00:16.999 Hangi tipteki bilgisayarlara yakınlık duyduğumu hep açık açık ifade ettim. 7 00:00:17.000 --> 00:00:23.999 Ancak son zamanlarda, pek çokları gibi, aklım bu Özgür Yazılım işine çelindi. 8 00:00:24.000 --> 00:00:25.999 Bunun ne anlama geldiğiyle ilgili çok fazla kafa karışıklılığı var... 9 00:00:26.000 --> 00:00:27.999 Ben bunu aydınlatmaya yardım etmek istiyorum, ... 10 00:00:28.000 --> 00:00:30.999 çünkü aslında bu bir kutlama yılına denk geliyor, ... 11 00:00:31.000 --> 00:00:33.999 Özgür Yazılım'ın geleceğini heyecanla beklemek ... 12 00:00:34.000 --> 00:00:35.999 ve hepimizin bunu kutlamasına yardımcı olmak istiyorum. 13 00:00:37.000 --> 00:00:38.999 Eğer evinizde, ne bileyim, ... 14 00:00:39.000 --> 00:00:40.999 boru tesisatınız varsa... 15 00:00:41.000 --> 00:00:42.999 bu işten anlamıyor olabilirsiniz, ... 16 00:00:43.000 --> 00:00:44.999 fakat anlayan arkadaşlarınız olabilir... 17 00:00:45.000 --> 00:00:46.999 ve onlar size buraya bir boru, oraya bir vana... 18 00:00:47.000 --> 00:00:50.999 ya da başka bir yere bir kapakçık koy diye önerilerde bulunabilirler. 19 00:00:51.000 --> 00:00:52.999 Bunu yaparak kanunları çiğnemiyorsunuz ya, değil mi? 20 00:00:53.000 --> 00:00:54.999 Ne de olsa bu sizin eviniz ve tesisatın sahibi sizsiniz. 21 00:00:55.000 --> 00:00:56.999 Bunu kendi bilgisayarınızla yapamazsınız. 22 00:00:57.000 --> 00:00:59.999 İşletim sisteminizle aslında istediğiniz gibi oynayamazsınız... 23 00:01:00.000 --> 00:01:06.999 ve işletim sisteminizle ilgili fikirlerinizi başkalarıyla paylaşamazsınız, ... 25 00:01:07.000 --> 00:01:11.999 çünkü, en bilindik iki işletim sistemini işleten Apple ve Microsoft... 26 00:01:12.000 --> 00:01:14.999 bu işletim sistemlerinin sahiplerinin kendileri olduğu konusunda oldukça katıdırlar... 27 00:01:15.000 --> 00:01:17.999 Başka hiçkimsenin bu işletim sistemleriyle alakası olamaz. 28 00:01:18.000 --> 00:01:19.999 Şimdi bu size doğal gibi görünüyor olabilir: ... 29 00:01:20.000 --> 00:01:21.999 "Neden böyle yapmasınlar ki?", ... 30 00:01:22.000 --> 00:01:23.999 Ancak aslında, neden siz ne istiyorsanız onu yapamayasınız? 31 00:01:24.000 --> 00:01:31.999 Neden topluluk, işletim sistemlerini değiştiremesin, iyileştiremesin ve paylaşamasın? 32 00:01:32.000 --> 00:01:33.999 Sonuçta bilim bu şekilde işliyor... 33 00:01:34.000 --> 00:01:35.999 Bütün ilim özgürdür, ... 34 00:01:36.000 --> 00:01:37.999 ve iyi yapılan bilimde bütün ilim paylaşılır. 35 00:01:38.000 --> 00:01:39.999 Eğer bu böyle değilse, o zaman bu kötü bir bilimdir... 36 00:01:40.000 --> 00:01:42.999 ve bir çeşit zorbalıktır. 37 00:01:43.000 --> 00:01:44.999 İşte bu, gerçekten, herşeyin başladığı yer... 38 00:01:45.000 --> 00:01:46.999 Richard Stallman adında bir adam... 39 00:01:47.000 --> 00:01:49.999 25 yıl önce, neredeyse tam da bugüne kadar, ... 40 00:01:50.000 --> 00:01:53.999 en baştan, yeni ve eksiksiz bir işletim sistemi yazmaya karar verdi. 41 00:01:54.000 --> 00:01:59.999 Bu sisteme, "GNU is Not Unix" (GNU Unix Değildir) anlamına gelen "GNU" adını verdi, 42 00:02:00.000 --> 00:02:01.999 çünkü bu işletim sistemi Unix değildir, ... 43 00:02:02.000 --> 00:02:04.999 bir çok yönden Unix'e benzer, ... 44 00:02:05.000 --> 00:02:10.999 ama tüm parçaları, her modülü, kodunun her bölümcüğü... 45 00:02:11.000 --> 00:02:13.999 (bir çok ortamda çalıştığı için gerçekten de dev gibi bir koddur bu...) 46 00:02:14.000 --> 00:02:19.999 yazılımı iyileştirmek için, GNU topluluğunca memnuniyetle karşılanan, ... 47 00:02:20.000 --> 00:02:25.999 bir topluluk tarafından, yani "aramızdaki kod yazıcıları" tarafından işletilir. 48 00:02:26.000 --> 00:02:31.999 Bütün GNU dağıtımları, pek çoklarının dediği gibi "distro"lar, 49 00:02:32.000 --> 00:02:34.999 tek dertleri bütün platformlarda, olabildiğince fazla sayıda insan tarafından kullanılabilecek 50 00:02:35.000 --> 00:02:39.999 kusursuz bir işletim sistemi meydana getirmek olan kişilerce 51 00:02:40.000 --> 00:02:45.999 test edilmekte, üzerinde çalışılmakta ve iyileştirilmektedir. 52 00:02:47.000 --> 00:02:53.999 Daha sonra sıra, bir işletim sisteminin merkez parçası olan, çekirdeği yazmaya gelmişti. 53 00:02:55.000 --> 00:02:56.999 Tanıyorsunuzdur, adı Linus Torvalds olan bir adam, ... 54 00:02:57.000 --> 00:02:58.999 çekirdeği yazdı ve ona kendi adını verdi, ... 55 00:03:00.000 --> 00:03:01.999 Linux (layn-uks)... 56 00:03:03.000 --> 00:03:04.999 ya da bazılarının telaffuz ettiği şekliyle, Linux (Lin-uks). 57 00:03:07.000 --> 00:03:08.999 İşte GNU'nun içinde çalışan çekirdek, bu Linux'tur. 58 00:03:11.000 --> 00:03:12.999 Benim burada bulunma sebebim ise 59 00:03:14.000 --> 00:03:19.999 GNU ve Linux'un Özgür Yazılım topluluğunun iki temel direği olduğunu size hatırlatmaktır. 60 00:03:20.000 --> 00:03:21.999 Bu topluluk, şimdi söyleyeceklerime dikkat edin, 61 00:03:24.000 --> 00:03:25.999 yazılımların özgür olması gerektiğine, 62 00:03:26.000 --> 00:03:27.999 kullanıcı topluluğunun, yazılımları uyarlama hakkı olduğuna, 63 00:03:28.000 --> 00:03:35.999 bu yazılımları alma, değiştirme, geliştirme ve bunları başkalarına dağıtabilme hakkı olduğuna inanan insanlardan oluşur. 64 00:03:36.000 --> 00:03:37.999 Tıpkı bilim gibi... 65 00:03:38.000 --> 00:03:39.999 Sözün özü. 66 00:03:40.000 --> 00:03:42.999 Nasıl iyi bilimciler her şeyi paylaşırsa, ve nasıl bütün ilimler açık ve özgürse 67 00:03:43.000 --> 00:03:44.999 İşletim sistemleri de öyle olmalıdır. 68 00:03:46.000 --> 00:03:47.999 Dolayısıyla, eğer siz de bir GNU destekçisiyseniz, 69 00:03:48.000 --> 00:03:50.999 eğer Linux'u ve Özgür Yazılım Vakfı'nı destekliyorsanız, 70 00:03:52.000 --> 00:03:55.999 "Peki ben ne yapabilirim?" diye merak ediyor olabilirsiniz. 71 00:03:56.000 --> 00:04:00.999 Yapabileceğiniz en bariz şey, kendi bilgisayarınızda bir GNU/Linux işletim sistemi kullanmaktır. 72 00:04:01.000 --> 00:04:02.999 Bu iş zannettiğinizden de kolaydır. 73 00:04:03.000 --> 00:04:06.999 "gnu.org" sitesini ziyaret edin ve bakın bakalım size uygun hangi işletim sistemi var. 74 00:04:07.000 --> 00:04:09.999 Hoş bir kullanıcı arayüzü isterseniz, 75 00:04:10.000 --> 00:04:13.999 g-New-Sense, gNewSense, size uygun olabilir 76 00:04:14.000 --> 00:04:16.999 gNewSense'yi gnu.org'da göreceksiniz. 77 00:04:17.000 --> 00:04:18.999 Ya da eğer siz gerçekten zeki çocuksanız, 78 00:04:19.000 --> 00:04:20.999 kendi kodunuzu kendiniz yazmak, 79 00:04:21.000 --> 00:04:22.999 Bilgi birikimine katkıda bulunmak isteyebilirsiniz. 80 00:04:23.000 --> 00:04:25.999 İşte bu, GNU ve Linux'un özüdür. 81 00:04:26.000 --> 00:04:27.999 Tercihiniz ne olursa olsun, 82 00:04:28.000 --> 00:04:29.999 GNU'ya, "nice yirmi beş yıllara" demek için, 83 00:04:30.000 --> 00:04:32.999 bana katılmanızı arzu ediyorum. 84 00:04:33.000 --> 00:04:34.999 Şu halde, hadi bakalım!... 85 00:04:38.000 --> 00:04:39.999 Mutlu Yıllar GNU! 86 00:04:40.000 --> 00:04:41.999 Yirmi beş yıl 87 00:04:42.000 --> 00:04:43.999 Geleceğin işletim sistemi. 88 00:04:44.000 --> 00:04:45.999 Özgürlük! 89 00:04:53.000 --> 00:04:54.999 mmm... leziz.. 90 00:04:55.000 --> 00:04:56.999 Dünyanın en lezzetli işletim sistemi... 91 00:04:57.000 --> 00:04:58.999 Üstelik tamamen özgür. 92 00:05:49.000 --> 00:05:50.999 Altyazılar: Ali Servet Dönmez, Fırat Özgül